NİCAT HƏŞİMZADƏ AZAD QARADƏRƏLİNİN “UCUBULUQ” ROMANI HAQQINDA

 

 

 

NİCAT HƏŞİMZADƏ

 

 AZAD QARADƏRƏLİNİN  “UCUBULUQ” ROMANI HAQQINDA*

 

      Mən həmişə belə düşünmüşəm ki, yazıçı 100 kitab yazsa da tarixdə bir kitabı qalır. Məsələn, Daniel Defonu "Robinzon Kruzo" ya görə tanıyırıq, başqa əsərini bilirikmi? Conatan Svifti "Qulliverin səyahəti" nə görə tanıyırıq, başqa əsərini bilirikmi? Cek London neçə kitab yazdı, amma heç biri "Martin İden" olmadı. Hüqo neçə kitab yazdı, amma heç biri "Səfillər" olmadı. Stendal deyəndə ancaq "Qırmızı və qara" yada düşmürmü?

      Azad Qaradereli  hocam çox kitablar yazıb. Bu zamana qədər düşünürdüm ki, ən möhtəşəm əsəri "Əllidən bir kəm" romanıdır. Ancaq "Ucubuluq" romanı daha möhtəşəm alınıb. Postmodern roman oxumaq istəyirsiniz, buyurun oxuyun. "Azərbaycan dili ədəbi dil deyil" deyən adamlar mütləq oxusun bu əsəri. Mənə elə gəlir ki, Azad müəllimin həmin "bir" əsəri elə "Ucubuluq" romanıdır. Dastan üslubunda müasir roman. Formaca keçmiş dil, mahiyyətcə yeni mətn, formaca keçmiş, mahiyyətcə yeni hadisələr. Formaca keşmiş, mahiyyətcə yeni və həllini tapmayan ictimai-sosial, siyasi problemlər. Formaca keçmiş, mahiyyətcə daim yenilənməyə məhkum dünya və onun dəyişməyən oyunları. Bu oyunlarda sadəcə zaman və oyunçular dəyişir. Necə deyərlər, dünya köhnə dünyadır, oyunçuları yenidir. Mən formaca keçmiş, mahiyyətcə yeni dedim, bəlkə elə dünya formaca yeni, mahiyyətcə köhnədir. Bunlar çətin suallardır.     

       Azad müəllim, bu əsərini oxuyanda  bilinir ki,  romana böyük zəka, böyük zəhmət, uzun zaman sərf olunub. Məncə, istədiyiniz nəticəni əldə etmisiniz. Mənim kimi kaprizli oxucu bu mətni zövqlə oxudu.

Roman bizə izah edir ki, Ağcanın, Qaragünənin, ağın, qaranın dünyalarında, talelərinin mərkəzində istəsələr də, istəməsələr də, başqa adamlar, başqa rənglər var. Zira elə zənn edirəm ki, Azad müəllim bu kitabı başqaları üçün yox, məhz özü üçün yazıb. Ondan ötrü ki, bu kitab əllidən bir kəm deyil, mənim dediyim yüzdən biridir.

      Əbədi və ədəbi eşq!

--------------------------------------------------------------------------------------

*Kitab hələ çap olunmayıb. Müəllifin xahişi ilə bir neçə tanınmış ədəbiyyatşünas, dilçi və usta yazıçı əsəri əlyazması halında oxuyub, fikir bildiriblər. Onlardan biri də gənc qələm Nicat Həşimzadədir. Yazını Nicat bəyin facebook səhifəsindən alıb yayımlayırıq. 

**Bu tip yazılardan parçalarla kitabın arxa qapaq hissəsində tanış ola biləcəksiniz.