AZAD QARADƏRƏLİ GÜLÜŞ TOXUMLARI – o insan beynini yuyur, ürəyə isə məlhəm kimi gəlir

 

                                             AZAD QARADƏRƏLİ

                                              GÜLÜŞ TOXUMLARI –

                        o insan beynini yuyur, ürəyə isə məlhəm kimi gəlir

 

 

            Yorğun olanda, əhvalım qarışanda, qanqaraçılığı olanda özümü tarazlamaq üçün istifadə etdiyim bir sıra üsullar var ki, onlardan ən mühümü gülüşdür. Təbii, çöpəgülən deyiləm. Amma gülüşün effektini bildiyim üçün insanın alın qırışlarını yox edən hər hansı gülüşdən vaz keçmirəm.

            Ruhları şad olsun, Azərbaycanın gülüş kralları Lütvəli Abdullayev, Bəşir Səfəroğlu, kraliçamız Nəsibə xanım... Bunların ifasında hər hansı bir parçaya baxmaq kifayətdir ki, nənəmin sözü olmasın qırışığım açılsın. Hacıbabanın gənclik oyunları (yaşlandıqda çıxartdığı heyvərəlikləri heç sevmədim), Səyavuşun bəzi nömrələri də elə, Arif Quliyev...

            Qadın paltarı geyib hoqqa verin o iki adamı həzm edə bilmədim. Amma “Komedixana”dakı gənclər, xüsusən qadın oyunçular xoşuma gəlir. Bəzən düşüklüyə getmələrini çıxsaq, gülüş yarada bilirlər.

            Azər Axşamın “Qız atası”ndakı səsini dəyişərək süni hərəkətləri gülüş yox, ikrah hissi doğurur. Gülüş aktyorun fitrətində olmalıdır... Ümumən, bu seriala əlacın kəsiləndə baxa bilərsən – dünyada bütün komediyənlər qırılıb qurtarıb, lent yazıları da ya vəlvələdən, ya zəlzələdən silinib, bir tək bu matah “Qız atası” qalıb ki, xanım ayağını uzadıb baxır, sən də məcbur qalıb züy tutursan... (Allah belə züy tutmğı heç kimə göstərməsin...)

            İndi gələk Türkiyəyə. Həsəncan Qayanın şouları ilk baxışda heç nədir. Yəni ortada bir şey yox, amma bol gülüş var. Adam po...dan konfet düzəldir. Özü də nə özünü zorlayır, nə zaldakıları. Hətta ilk baxışda onun erotik görünən söhbətləri, bəzən arqo sözlərdən istifadə etməsi belə təbii görünür, gülüşə səbəb olur. Hətta və hətta bəzən müsahib olduğu adama “vay şərəfsiz” kimi ifadələr söyləsə də, bu da qarşısındakını hirsləndirmir, əksinə gülüş dalğasına səbəb olur. Ən sərt arqo deyimləri belə onun ağzından eşidən dinləyici uğunub gedir...

            Niyə, əcəba?

            Adamlar bir başqasından o sözləri eşitsə, nəinki gülməz, hətta bəlkə dava salar.

            Səbəb sadədir: Həsəncan Qayanın söyləyiş tərzi var ki, dinləyici elə o tərz deyimi eşitmək və gülmək üçün ora gəlir...

            Türkiyə kimi böyük bir dövlətin vətəndaşı olmaq nə qədər qürurvericidirsə, bu böyük ölkədə az maaşa işləmək, bahalı kirayə evdə oturmaq, dolların yerli lirəni göz önündə basıb yeməsini acizanə müşahidə etmək, adına din deyilən dinsizliyin ölkə boyu sürətlə yayılmasını seyr etmək, qadınların dəqiqəbədəqiqə alçaldılmasını görmək, Ərdoğanla İmamoğlunun savaşına şahidlik etmək kimi ağılasığmaz nəsnələrdən qaçıb Həsəncanın yanına gülməyə, o saydığım ağırlıqlardan bir an da olsa qurtulmağa gəlirlər...

            “Məni istəyirsiniz döyün, amma buraxın istədiyim kimi gülüm” deyirdi Molyer. Molyer demişkən, ədəbiyyatın da bir qanadı insanları güldürməyə xidmət edir. Bizdə bunu ilk dəfə ədəbiyyatımızın atası M.F.Axundov edib. Öz aramızdır, sonrakı mirzələrin – Cəlilin və Sabirin satira və komediya yaradıcılığı bizi biz olmağa fokslanmışdı. Biz onların qələmi ilə ilk dəfə özümüzə güldük. Sonra Üzeyir bəy “Məşədi İbadı”ı və “Arşın mal alanı” ilə bunu tamamladı. Məncə, sonuncu gülüş korifeyimiz Sabit Rəhman idi.

            Yəqin bu yazını oxuyanlar yuxarıda “Qız atası” kimi çox ucuz bir serialın adının bu yazıya salınmasına etiraz edəcəklər. Anlayıram. Mənim ucuz sözə, eyni zamanda ucuz gülüşə qahmar çıxmadığımı bilənlər bilir, zira... bu yazıda gülüşdən söz edilir, ucuz olsun, baha olsun, amma enində-sonunda gülmək olsun...

            Qardaşım, bacım, bu axmaq dünyanın axmaq-axmaq dərd-sərlərindən bezib gülmək istəyirik, gülmək! Ölməmək, çatlamamaq, partlamamaq, şaqqalanmamaq üçün gülmək istəyirik...

            Putinin şizofrenik hərəkərlərinə, Trampın təlxəkliklərinə... baxıb siyasətən gülməkdən bezdik!

            Korrupsenerin antikarrupsiya masterklasslarına, oğruların oğurlamamaq haqqında didaktik mülahizələrinə, səs qənimlərinin yerli-yataqlı təlimatlarına, məktəbləri boşaldan təhsil nazirliyinin pedoqoji mühazirələrinə, bir-birinin reseptini oxuya bilməyən həkimlərin Hipporatın goruna po... qoymalarına, bir vaxtlar padşahlara, indi isə jek müdirlərinə diframbalar yazan yazıçıların heyvərəliyinə, Mehdi Məmmədovun, Tofiq Kazımovun, Həsən Turabovun teatrını quşxanaya çevirən aktyor-rejissor tandeminin döyüş və söyüş səhnələrinə etiraz əlaməti olaraq gülmək istəyirik...

            Gülmək beyni yuyur, düşüncəni yox edir, amma ürəyə ki, məlhəm kimi gəlir...

            Ürəyimizi qorumaq üçün gülməyə məhkumuq.

            Məhkum Şərqin məhkum insanları...

            Bizdə ən ağır bir qarğış vardı:”Gülüşd(l)ü günə qalasınız...!

            O qəşəng oğlan necə demişdi bir vaxtlar:”Gülümsəyin, cənablar...”

 

                                                                                                                      16.04.2025