Kayıtlar

AZAD QARADƏRƏLİ KƏDƏRLİ YAZILARIN DOĞURDUĞU SEVİNC (Gənc yazıçı Əli Zərbəlinin hekayələri üzərinə)

Resim
                          AZAD QARADƏRƏLİ                        KƏDƏRLİ YAZILARIN DOĞURDUĞU SEVİNC                         (Gənc yazıçı Əli Zərbəlinin hekayələri üzərinə)                 1976-cı ildə böyük müəllimim Sabir Əhmədli ilk hekayələrimdən olan “Yazdagülün yaz günləri”ni (“Yaz günləri” kimi getmişdi qəzetdə) o zamanın etalon qəzetlərindən olan “Ədəbiyyat və incəsənət”də çap etmiş və bu sevinci tam həzm edib qurtarmamış, elə həmin zamanın görkəmli ədəbiyyatşünası Akif Hüseynov ilin hekayələrini (1976-nın) təhlil edərkən həmin hekayə haqqında da xoş sözlər demiş və necə deyərlər, sevincimi ikiqat artırmışdı...             Bunu niyə xatırladım?             AMEA-nın Ədəbiyyat İnstitutu xoş bir layihə həyata keçirir: gənc yazıçıların (təbii, hər gəncin deyil!) kitablarını müzakirəyə çıxardır, onları tənqid-təhlil edir, üstəlik, müzakirəni açıq şəkildə aparır – kim istəsə gedib iştirak edər, ədəbiyyatla məşqul olan alimlərlə “söz güləşdirə bilər”...             Sosi
Yorum Gönder
Devamı

AZAD QARADƏRƏLİ CÜLYETTANIN SAĞ DÖŞÜNƏ TOXUNMAQ” ROMANINDAN PARÇA (Deyim kimi fikirlər)

Resim
  AZAD QARADƏRƏLİ “CÜLYETTANIN SAĞ DÖŞÜNƏ TOXUNMAQ” ROMANINDAN PARÇA                           (Deyim kimi fikirlər)                “ -Mən bu dünyada haqqın və ədalətin yanında çox az adam gördüm... Amma gördüm.          -Sözün, illah da düz sözün qiyməti, doğrudan da yoxmuş. Kimisi üçün bu əskiklik, kimisi üçün isə ən böyük qiymət anlamındadır.          -Kitab oxuyanları hörmətli gördüm – kitabdan aldıqları bilgilər onların hörmətini birə min artırmışdı.          -Yaltaqlıq səndən uzaqdadırsa,   ona bulaşmamısansa, qorxulu deyil. Elə ki, yaltaqlandın, sonundur – rəzil olacaqsan. Hamı bunu səndən umacaq.          -Şirə ölüm deməkdir. Həşarat şirəyə batanda öldüyü kimi, insan da harama bulaşanda özünün qəbrini qazır. Ona əbədilik yaddır. Öləndən sonra lənət payı şirə payından çox olar.          -Ağac yarpaqla diridir, insan ruhun qidası ağılla. Yarpaqsız ağac adi odundursa, ruhsuz bədən də qoxuyan   meyitdir – abırını torpaq örtər.            -Torpaqla insan bədəninin
Yorum Gönder
Devamı

AZAD QARADRƏLİ FƏDAKARLIQ (yarım esse)

Resim
                AZAD QARADRƏLİ               FƏDAKARLIQ             (Qurban getmək, fəda olmaq haqqında yarım essenin yeni variantı)             "Mərhəmət" adlı essem var. Bu böyük anlayışı rəssam Pəri Miniatürün bir əsəri üzərinə çözməyə çalışmışdım. Hara qədər alınıb, oxucu bilər.             Mərhəmətlə xurcuntayı olan bir anlayış da var: fədakarlıq. Xurcuntayı dedim də, zatən xurcuna sığışa bilsələr, fədakarlıq mərhəməti üstələyər, ağır basar. Yəni, fədəkarlıq mərhəmətdən də üstün anlayışdır. Biz fədəkarlığı kimdən və yaxud nədən öyrəndik?                Hər şeyin örnəyi təbiətdir. Biz təbiəti yamsılayaraq (Aristotel) sənət yaratmadıqmı?             Bir quş var, adı qutan. (Yox, düz olmadı, gərək adını böyük hərflə yazım – dilimizin qrammatik qaydalarını pozsam da... Bunu niyə belə etdiyimi az sonra biləcəksiniz.) Hə, Qutan yaraşıqlı deyil, tükləri par-par parıldamır, heç səsi də, məsələn qağayı səsi kimi füsunkar deyil. Hələ dimdiyi!? Hələ o dimdiyin altındakı e
Yorum Gönder
Devamı

AZAD QARADƏRƏLİ ZƏNGİLAN SÖZÜ VƏ MÜƏLLİMİM PROFESSOR Ə.DƏMİRÇİZADƏ İLƏ OLAN BİR GÖRÜŞÜM BARƏDƏ YADDAŞIMDA QALANLAR

Resim
                        AZAD QARADƏRƏLİ                      ZƏNGİLAN SÖZÜ VƏ MÜƏLLİMİM PROFESSOR Ə.DƏMİRÇİZADƏ                      İLƏ OLAN BİR GÖRÜŞÜM BARƏDƏ YADDAŞIMDA QALANLAR                 1972-76-cı illərdə keçmiş Lenin adına APİ-nin (indiki ADPU) dil-ədəbiyyat fakültəsində təhsil alanda bir neçə müəllimimiz vardı ki, yalnız onlara görə mən bu ali məktəbi sonacan oxumalı olmuşam. (Artıq memuarın müvafiq səhifələrində qeyd etdiyim kimi bu illər ölkənin bütün ali məktəblərində, o cümlədən bizim institutda da rüşvətin tüğyan etdiyi illər idi. Burada tələbələrə bilik verməkdən çox, pul mənbəyi kimi baxırdılar. Qəbulda hırla-zırı qanmayan abituryentləri 3 min, 4 min, 5 min rüşvət müqabilində - bu bizim institutda belə idi, AMİ kimi tanınan tibb institutu, NARXOZ kimi tanınan Xalq Təsərrüfatı İnstitutu 40 min, 50 min idi - ali məktəbə qəbul edir, sonra isə semestr imtahanlarında yenidən pul alaraq qiymət yazırdılar...             Bu barədə “Əllidən bir kəm” adlı romanı
Yorum Gönder
Devamı

AZAD QARADƏRƏLİ ULARTI Hekayə

Resim
                            AZAD QARADƏRƏLİ                                      ULARTI                                      Hekayə             Yurd boş idi. Duyğuya həsrət insan ürəyi kimi bomboş. İ t dəyəsi kimi sümüksüz, kəmsiksiz. Qurd yuvası kimi zəngiltisiz, ulartısız. İ nək əmcəyi kimi qısır.        Əyildi ki, əl atıb qonşusu Sarı Məhərrəmin körpəsinin kül-torpağa bulaşmış əmziyini götürsün (ailə qaçanda yerə düşüb qalmışdı), amma barmaqları açılmadı. Əllərinə baxanda dəhşətə gəldi: barmaqları yığılıb gödəlmiş, dırnaqları it dırnağı kimi uzanıb bərkimiş, əlləri əllikdən çıxıb qıllı-qıplı pəncəyə dönmüşdü, it pəncəsinə, qurd pəncəsinə…       Qəddini düzəltmək istədi, bacarmadı, hiss elədi ki, bədənində nəsə qeyri-adi bir fizioloji dəyişiklik baş verməkdədir. Dillənmək, qışqırmaq istədi, əvəzində ağzından «ham-ham, auuu» kimi it-qurd səsləri çıxdı.       Sarı dərənin içi ilə axan şor gölməçənin yanında ayaq saxladı, suya düşmüş şəklinə baxdı və içində nəsə ovul
Yorum Gönder
Devamı

AZAD QARADƏRƏLİ MÜDAFİƏÇİLƏR hekayə

Resim
    AZAD QARADƏRƏLİ                                MÜDAFİƏÇİLƏR                                                                  hekayə   Xaricə gedəsi avtobusu sərhəd-buraxılış məntəqəsində üç saat idi ki, saxlamışdılar. Sərnişinlərdən kimi yerə düşüb siqaret çəkir, kimi telefonla danışır, kimi də tum çırtlayırdı. Sərnişinlərin içərisində dörd nəfər də vardı ki, Bakıdan çıxandan bəri baş-başa verib dərdləşir, bu ağır yolçuluqda sanki yüngülləşmək istəyirdilər. Öz aralarında Qarabala adlandırdıqları arıq, uzun, şüvərək oğlan danışdı siftədə: - Mən müdafiəçiydim. Elə baxmayın, doğru sözümdü, «Qarabağ» futbol komandasının müdafiəçisi idim… Düz beş il əsas həyətdə olsam da, ilk on birə salmadılar. Elə həmişə oyunun qurtarmasına on dəqiqə qalmış oyuna buraxırdılar. Hətta allahım gətirirdi, həmin   on dəqiqədə qol da vururdum. Amma neynirsən, topa təpik vura bilməyənləri oyuna salırdılar, məni yox. Deyəndə də deyirdilər ki, sən onsuz da yaxşı oynayırsan, qoy bunları oyna
Yorum Gönder
Devamı